Kiedy jesteś zestresowany, masz wrażenie, że jedyną rzeczą, która może złagodzić atak lęku lub mu zapobiec, jest papieros. Brzmi znajomo?
Palenie papierosów jest jednym z najpowszechniejszych nałogów na całym świecie. Nikotyna zawarta w tytoniu jest substancją, która uzależnia, a rzucenie palenia może prowadzić do różnych trudności, w tym nerwicy. Uzależnienie od nikotyny jest bardzo silne i ma wpływ nie tylko na ciało, ale również na psychikę, co czyni je jeszcze bardziej niebezpiecznym.
Warto zrozumieć, jak palenie wpływa na nasilenie nerwicy i jakie korzyści można osiągnąć, decydując się na zaprzestanie tego nałogu.
Nikotyna w wyrobach tytoniowych a jej wpływ na samopoczucie palacza
Nikotyna jest najsilniej uzależniającą substancją psychoaktywną. Badania pokazują, że pod względem ryzyka rozwoju uzależnienia przewyższa heroinę i kokainę. Już po 10 sekundach od zapalenia nikotyna dociera do mózgu człowieka. Ma działanie psychoaktywujące, wpływając na nastrój i odczucia oraz działanie euforyzujące podobne do opiatów i alkoholu.
Płytkie zaciąganie się papierosem wywołuje zwiększone pobudzenie układu nerwowego. Niewielkie ilości nikotyny uwalniają neuroprzekaźnik zwanym acetylocholiną (to związek odpowiedzialny za odpowiednią sprawność mięśni, odpoczynek organizmu oraz pamięć i koncentrację). Z kolei głębokie zaciąganie się dymem działa odprężająco, ponieważ duża ilość nikotyny powoduje obniżenie poziomu acetylocholiny. Dla palacza nikotyna staje się narzędziem, które pomaga mu lepiej funkcjonować w otaczającym go świecie.
Palenie papierosów a uczucie lęku
Jednak należy pamiętać, że istnieje silny związek między paleniem papierosów a występowaniem innych zaburzeń psychicznych, takich jak depresja czy zaburzenia nastroju. Osoby palące często sięgają po papierosa jako sposób radzenia sobie ze stresem i niepokojem. Jednak badania wykazują, że palenie papierosów może prowadzić do zwiększenia poziomu uczucia lęku. Choć dym z nikotyny dostarcza chwilowej ulgi, każda próba zerwania z nałogiem skutkuje wzrostem nerwowości.
Rzucenie palenia pomaga w walce z nerwicą, jednak wszelkie niepokojące objawy należy skonsultować z lekarzem, który wskaże odpowiednią ścieżkę leczenia. Mimo że proces rzucania palenia wiąże się z pewnym stresem, kryzys ten jest przejściowy, a nagrodą za pokonanie nałogu jest istotne obniżenie poziomu lęku. Według badań naukowców, osoby uzależnione często sięgają po papierosa tuż po przebudzeniu, co świadczy o próbie łagodzenia zespołu abstynencyjnego, gdzie jednym z objawów jest właśnie lęk.
To co jest szczególnie istotne dla osób palących przyjmujących jednocześnie leki na nerwicę – węglowodory aromatyczne, które zawiera dym tytoniowy działają na enzymy wątrobowe odpowiedzialne za metabolizm leków, zwiększając aktywność tych enzymów. Skutkuje to przyspieszeniem rozkładu leków, a co za tym idzie obniżeniu ich skuteczności. Dotyczy to przede wszystkim leków przeciwdepresyjnych, które są wykorzystywane nie tylko w leczeniu depresji, ale również zaburzeń lękowych.
Co zamiast papierosów?
Dla tych, którzy chcą uniknąć uzależnienia od papierosów, można znaleźć inne sposoby radzenia sobie ze stresem i negatywnymi uczuciami. Jednym z najlepszych sposobów jest aktywność fizyczna. Nawet krótki spacer lub trening mogą znacząco wpływać na nasze samopoczucie. Systematyczne ćwiczenia fizyczne są skutecznym sposobem na zwalczanie depresji i nerwicy. Ćwiczenia pomagają wydzielać endorfiny, które poprawiają nastrój i zmniejszają poziom stresu.
Źródło:
- Palenie zwiększa ryzyko depresji i schizofrenii, Nauka w Polsce 17.11.2019,
- Rzuć palenie i opanuj swój lęk, CORDIS, Wyniki badań wspieranych przez UE 9.01.2013,
- Antkowiak, A., Zych, M., & Kosior-Lara, A. (2020). Uzależnienie od nikotyny.
- https://cordis.europa.eu/article/id/35417-stop-smoking-and-reduce-your-anxiety/pl.
- https://www.centrumdobrejterapii.pl/materialy/leczenie-zaburzen-psychicznych-a-palenie-tytoniu-co-pacjent-powinien-wiedziec/